Damian Walas
Według WHO zatrucia i oparzenia chemiczne są jedną z najczęstszych przyczyn zagrożenia życia u dzieci. Rodzice małych dzieci doskonale wiedzą, że w okresie dojrzewania dzieci pragną spróbować wszystkiego. Włącznie z kolorowymi kapsułkami i środkami czystości. Jak się wtedy zachować? Co zrobić, gdy dziecko połknęło substancję chemiczną? Jak udzielić pierwszej pomocy przy oparzeniu chemicznym skóry? Jakie są objawy oparzenia chemicznego? Jak postępować przy oparzeniu chemicznym?
1. Co zrobić, gdy dziecko się oparzy? Postępowanie z oparzeniem skóry u dzieci.
2. Historie z SOR-u wzięte
3. Drogi wchłaniania substancji medycznych
4. Objawy oparzenia chemicznego u dzieci
5. Jak postępować z substancją chemiczną, która znajduje się na skórze dziecka? Pierwsza pomoc
6. Co zrobić, gdy dziecko połknęło substancją chemiczną? Pierwsza pomoc
1. Co zrobić, gdy dziecko się oparzy? Postępowanie z oparzeniem skóry u dzieci.
Dzisiejszy artykuł jest kontynuacją poprzedniego materiału dotyczącego oparzeń u dzieci.
Jak udzielić pierwszej pomocy przy oparzeniu? Jakie są najlepsze sposoby na oparzenia u dzieci? Co zrobić, gdy dziecko się oparzy?
Zapraszam do zapoznania się z poprzednim artykułem, który stanowi uzupełnienie oraz rozszerzenie wiedzy, którą zdobędziesz czytając ten materiał.
Co zrobić gdy dziecko się oparzy, oparzenia u dzieci pierwsza pomoc
2. Historie z SOR-u wzięte
Nie zliczę ile razy w trakcie swojej kariery ratowniczej miałem styczność z dziećmi, które połknęły substancję chemiczną lub zaszło podejrzenie, że dziecko mogło ją spożyć. Jeśli miałbym wymienić ze swoich doświadczeń 3 najczęstsze substancje, które dzieci starały się spożyć, to są to: kapsułki do prania, kapsułki do zmywarki, płyny do prania.
Jedno zdarzenie, które zapadło mi w pamięć, dotyczy rocznego dziecka, które zostało przywiezione na SOR przez rodziców. Dziecko wypiło niewielką ilość odkamieniacza. Pierwsze pytanie jakie przyszło mi do głowy brzmiało: Jak to możliwe, że tak małe dziecko miało dostęp do odkamieniacza?
Rozwiązanie zagadki było następujące: tata dziecka postanowił pozbyć się kamienia w czajniku stosując powszechnie dostępny odkamieniacz. Substancję z wodą wstawił w czajniku, po czym poszedł do innego pomieszczenia, aby wykonać inną czynność i za chwilę wrócić do kuchni. Matka w tym czasie postanowiła przygotować dziecku mleko w butelce. Zauważyła, że woda w czajniku przed chwilą się zagotowała, więc postanowiła je wykorzystać.
Na szczęście dziecko wypiło niewielką ilość wody z odkamieniaczem, ponieważ ojciec szybko się zorientował jak fatalne nieporozumienie zaszło w tej sytuacji. Powyższa sytuacja pokazuje jak ważna jest komunikacja i to nie tylko w ratownictwie, ale również w życiu codziennym.
Źródło: Canva
3. Drogi wchłaniania substancji medycznych
Do zatrucia oraz oparzenia środkami chemicznymi może dojść przez:
1) Układ oddechowy
Dzieci mogą być narażone na zatrucia substancjami unoszącymi się w powietrzu. Mogą to być farby, lakiery lub rozpylone pestycydy. Długotrwała ekspozycja na wdychanie środków chemicznych może wiązać się z oparzeniami dróg oddechowych, które w rezultacie mogą spowodować ich obrzęk oraz narastającą duszność, co może skończyć się nawet śmiercią.
2) Układ pokarmowy
Wszystkie dzieci wyznają tę samą zasadę – co do rączki to i do buzi. Spożycie środków chemicznych przez dzieci może się wiązać z chorobami układu pokarmowego, oparzeń przełyku, a nawet perforacji ścian przewodu pokarmowego, czyli mówiąc prościej do ich przedziurawienia.
3) Skórę
Tak jak kremy nawilżające są wchłaniane przez skórę tak samo środki chemiczne również mogą zostać przez nią pochłonięte. U dzieci wchłanianie substancji toksycznych przez skórę jest jeszcze łatwiejsze, ponieważ skóra dzieci nie jest jeszcze w pełni dojrzała tak jak u osób dorosłych.
4. Objawy oparzenia chemicznego u dzieci
Objawy i skutki oparzenia chemicznego zależą od: rodzaju substancji chemicznej, ilości jej spożycia, czasu, który minął od momentu spożycia przez dziecko substancji oraz czasu ekspozycji na daną substancję (jak np. w przypadku gazów).
Objawy mogą być miejscowe lub uogólnione.
Oparzenie chemiczne – objawy miejscowe:
– zaczerwienienie skóry
– zaczerwienienie śluzówek
– świąd
– pęcherze
– zmiany skórne (np. wysypka)
– obrzęk
– owrzodzenie
– ocieplenie miejsca narażonego
– ból jamy ustnej
– obrzęk języka
– ślinotok
Oparzenia chemiczne – objawy uogólnione:
– złe samopoczucie
– zachowanie dziecka inne niż zazwyczaj
– ból brzucha
– wymioty
– biegunka
– senność
– zaburzenia świadomości
– utrata przytomności
– drgawki
– drżenia mięśniowe
– zaburzenia ruchów gałek ocznych
– pobudzenie psychoruchowe
– duszność
– gorączka
Pamiętaj, że powyższe objawy nie będą występowały wszystkie na raz.
5. Jak postępować z substancją chemiczną, która znajduje się na skórze dziecka? Pierwsza pomoc
Przed przystąpieniem do akcji ratunkowej pamiętaj zadbać o swoje bezpieczeństwo! Załóż jednorazowe rękawiczki oraz maseczkę na twarz lub zasłoń usta tkaniną, aby chronić swoją skórę oraz drogi oddechowe przed substancją chemiczną.
Jeśli substancja chemiczna unosi się w powietrzu (np. gaz) szybko ewakuuj poszkodowanego z miejsca skażenia do strefy bezpiecznej.
Następnie jak najszybciej usuń substancję chemiczną, która znajduje się na skórze dziecka. Zdejmij z dziecka zanieczyszczoną odzież, a następnie usuń pozostałości substancji ze skóry dziecka.
Jeśli jest to proszek postaraj się go strzepać, a następnie obficie polewaj rękę wodą, aby spłukać wszelkie pozostałości substancji ze skóry dziecka. Możemy wykorzystać wodę z mydłem, jeśli mamy na to czas lub osobę do pomocy. Przy strzepywaniu substancji z ciała uważaj, aby nie dostała się do dróg oddechowych dziecka.
Uwaga!
Wyjątek stanowi tlenek wapnia, czyli wapno niegaszone, które po kontakcie z wodą wchodzi w reakcję egzotermiczną i może doprowadzić do poważnego oparzenia chemicznego.
6. Co zrobić, gdy dziecko połknęło substancją chemiczną? Pierwsza pomoc
Gdy dziecko połkneło substancje chemiczną należy zapoznać się z instrukcją dołączoną do opakowania i postępować zgodnie z zaleceniami producenta.
Co jednak, jeśli nie mam instrukcji, bądź nie wiem co to za substancja, ponieważ była przelana w inną butelkę (czego nie powinniśmy robić)?
Stosuj wtedy uniwersalne zasady postępowania w przypadku spożycia substancji chemicznej przez dziecko:
1. nie prowokuj wymiotów
Skoro dziecko wypiło substancję żrącą, która trafiła już do żołądka, to istnieje ryzyko, że doszło do poparzenia przełyku. Prowokując wymioty sprawisz, że substancja ponownie poparzy przełyk w drodze powrotnej do jamy ustnej. Ściany przełyku są bardzo cienkie i naprawdę nie potrzeba wiele, aby doszło do ich perforacji, czyli przedziurawienia wskutek oparzenia.
2. nie neutralizuj substancji
Nie baw się w małego chemika i nie podawaj lekkich kwasów aby zneutralizować zasady lub lekkich zasad w celu zneutralizowania kwasu. Takie działanie może wywołać mocno egzotermiczną reakcję (czyli reakcję wydzielającą ciepło), co może poskutkować zwiększeniem powierzchni poparzenia. Dlatego w przypadku oparzenia chemicznego nie neutralizuj substancji chemicznej ani nie staraj się jej zobojętnić.
3. działaj natychmiast
Jeśli dziecko wypiło substancję żrącą to sytuacja jest naprawdę poważna i może stanowić stan zagrożenia życia dla dziecka. Natychmiast wezwij pomoc dzwoniąc pod numer 112 lub 999. Jeśli dziecko straci przytomność sprawdź czy oddycha. Jeśli oddycha połóż je w pozycji bezpiecznej i wezwij pomoc, jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś. Natomiast jeśli dziecko przestanie oddychać natychmiast rozpocznij resuscytację.
Przed przyjazdem służb ratunkowych zabezpiecz substancję, którą spożyło dziecko, a także jej opakowanie oraz instrukcję dołączoną do produktu. Cały czas obserwuj dziecko w poszukiwaniu objawów niepokojących, o których pisałem na początku artykułu.
Źródło: opracowanie własne
Zapisz się do naszego newslettera, aby nie przegapić części drugiej artykułu o oparzeniach i zatruciach chemicznych u dzieci.
Damian
Źródła
- prc,kraków.pl
- ncb.nim.nih.gov
- czytelniamedyczna.pl
- zdrowietvn.pl
- Chomoncik M., Nitecki J., Ogonowska D. i wsp., Oparzenia chemiczne i zatrucia wziewne w procedurach ratowniczych z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy Państwowej Straży Pożarnej, „Przegląd Lekarski”, 2013, 70(8), s. 633-637.
- centrum-pediatrii.com.pl/
- ncbi.nlm.nih.gov
- mp.pl
- podyplomie.pl
- ABC oparzeń, Shehan Hettiaratchy, Remo Papini, Peter Dziewulski, 2013
- ABC ciężkich urazów, David Skinner, Peter Driscoll, Górnicki Wydawnictwo Medyczne Wydawnictwo, Wrocław 20
- Pierwsza pomoc w warunkach ekstremalnych, Tod Schimelpfening, Bellona, Warszawa 2013
- Podręcznik pierwszej pomocy, Buchfelder Michael, Buchfelder Albert, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015
O Autorze:
Cześć! Nazywam się Damian Walas, jestem ratownikiem medycznym i pomagam ludziom przełamywać lęk przed ratowaniem życia! Praca w pogotowiu ratunkowym oraz w szpitalnym oddziale ratunkowym pozwoliła mi zebrać bagaż doświadczeń, którym dzielę się z innymi na szkoleniach pierwszej pomocy.